12. Absorptie van γ-straling door lood
Inleiding
Na het invallen van een bundel γ-straling op materie (bijvoorbeeld lood) is sprake van een wisselwerking tussen straling en materie. Bij die wisselwerking neemt de intensiteit van de γ-straling geleidelijk af. Naast ionisatie van atomen speelt daarbij het compton-effect een belangrijke rol.
Een maat voor de absorptie van γ-straling door materie is de materiaaldikte waarbij de stralingsintensiteit tot de helft van de oorspronkelijke waarde is afgenomen. We noemen deze materiaaldikte de halveringsdikte.
Absorptie | havo: gemiddeld | vwo: gemiddeld | Mobiel en UU |
Doel
Meten van het verband tussen de dikte van het absorberende materiaal en de intensiteit van de doorgelaten straling.
Bepalen van de halveringsdikte van lood voor de γ-straling uit een bron met kobalt-60.
Opstelling
De opstelling bestaat uit een scintillatie-telbuis met pulsenteller en een bron met kobalt-60. Tussen de bron en de telbuis zijn loodplaatjes van verschillende dikte in de opstelling te klemmen.
Toepassingen
De absorptie van γ-straling door lood maakt dit zware materiaal geschikt voor gebruik als afscherming van γ-bronnen in het kader van stralingsbescherming. Anders dan bij α- en β-bronnen zal deze afscherming nooit volledig zijn: bij een toenemende materiaaldikte neemt de intensiteit van de doorgelaten γ-straling steeds verder af, maar in principe niet tot nul. Afscherming van een γ-bron betekent dus het terugbrengen van de stralingsintensiteit tot een aanvaardbare waarde.
Andere toepassingen van de absorptie van γ-straling door materialen zijn te vinden bij experiment 11.